Ergonomisch werken
in de Zorg
Werken in de zorg is fysiek en mentaal veeleisend. Dagelijks worden veel zorgmedewerkers blootgesteld aan zware fysieke belasting, repeterende bewegingen en hoge werkdruk. De combinatie van fysieke en mentale belasting geeft een verhoogd risico op fysieke klachten zoals rug, nek en schouderklachten. Voortdurende hoge werkdruk en/of mentale belasting zorgt voor stress en vermoeidheid.
Bij Ergomotion gaan we ervan uit dat ergonomisch werken in de zorg niet alleen gaat over hulpmiddelen en aanpassingen, maar vooral over mogelijkheden voor (lichaams)bewustwording , het toepassen van gezonde werkgewoonten en haalbare gedragsverandering. Dit vraagt om een praktische aanpak met kleine stappen die je écht kan toepassen in het dagelijkse werk.
Ergonomische trainingen, cursussen en workshops
zActieve Bewegingsmomenten voor Zorgmedewerkers
Doe mee met onze live online of fysieke stretch- en beweegsessies. Deze korte, interactieve momenten helpen zorgprofessionals om spierspanning te verminderen, de doorbloeding te verbeteren en blessures te voorkomen.
- Gericht op zorgverleners met een fysiek belastend beroep
- Direct toepasbare oefeningen om rug-, nek- en schouderklachten te voorkomen
- Aan te passen aan verschillende werkomgevingen (ziekenhuis, thuiszorg, ouderenzorg)
Workshop: Ergonomisch werken in de zorg
Ervaar hoe je met kleine aanpassingen overbelasting en fysieke klachten kunt verminderen. In deze interactieve workshop leren zorgprofessionals:
- Hoe je de juiste werkhoogte en tiltechnieken toepast
- Hoe je slim gebruikmaakt van hulpmiddelen zoals glijzeilen en tilliften
- Hoe je werkhoudingen optimaliseert bij wassen, verplaatsen en verzorgen van patiënten
- Hoe je optimaal gebruik maakt van je spieren om je gewrichten te ontlasten
Cursus: Ergocoach in de Zorg
Word de specialist binnen jouw zorginstelling op het gebied van ergonomie!
Als ergocoach help je collega’s om fysieke belasting te verminderen, geef je advies over de werkplek en stimuleer je gezond werken in de zorg. In deze cursus leer je:
- Hoe je werkplekken ergonomisch inricht en risico’s analyseert
- Hoe je zorgteams coacht in gezonde werkhoudingen en tiltechnieken
- Hoe je ergonomische richtlijnen vertaalt naar de praktijk
- Hoe je de inzet van hulpmiddelen optimaliseert
Na afronding ontvang je een erkend certificaat als Ergocoach Zorg.
Deskundig advies bij klachten en fysieke belasting
Hebben zorgmedewerkers al klachten door zwaar tillen, langdurig staan of repetitieve bewegingen? Wij helpen zorgteams en individuele medewerkers door:
- Werkplekonderzoek: Identificeren van oorzaken en ergonomische verbeteringen en individuele begeleiding
- Individuele training fysieke belasting on the job.
FAQ
Wanneer is iets ergonomisch?
Iets is ergonomisch wanneer het is ontworpen om efficiënt, comfortabel en veilig te worden gebruikt, met minimale belasting voor het lichaam en de geest. Ergonomie richt zich op het aanpassen van producten, werkomgevingen en taken aan de mens, in plaats van andersom.
Wanneer werk je ergonomisch?
Je werkt ergonomisch wanneer je je werkplek, houding en werkwijze zo aanpast dat je comfortabel, efficiënt en zonder onnodige lichamelijke belasting kunt werken. Dit voorkomt klachten zoals rug-, nek- en schouderpijn, RSI (repetitive strain injury) en vermoeidheid.
Wat zijn ergonomische uitgangspunten in de zorg?
Ergonomie draait om het optimaliseren van werkprocessen en het minimaliseren van fysieke belasting. De belangrijkste principes zijn:
- Minimaliseer krachtinspanningen: Voorkom onnodige fysieke belasting door hulpmiddelen te gebruiken.
- Beperk reikwijdte en lastarm: Houd de last dicht bij het lichaam om overbelasting te voorkomen.
- Optimaliseer werkhoogte: Werk op een hoogte die past bij de taak om een neutrale houding te behouden.
- Vermijd statische belasting: Wissel regelmatig van houding en neem pauzes.
- Gebruik mechanische hulpmiddelen: Til- en transferhulpmiddelen verminderen de belasting op spieren en gewrichten.
Wat zijn de ergonomisch richtlijnen in de zorg?
De zorgmedewerkers worden vaak blootgesteld aan hoge fysieke belasting, vooral bij tillen, verplaatsen en ondersteunen van patiënten. Hier zijn de belangrijkste uitgangspunten:
2.1 Tillen en verplaatsen van patiënten
Bij het tillen en verplaatsen van patiënten moet rekening worden gehouden met de lastarm, tilhoogte en frequentie.
| Factor | Ergonomische richtlijn |
|---|---|
| Maximaal tilgewicht (zonder hulpmiddelen) | Niet meer dan 23 kg (mits in optimale omstandigheden) |
| Tilhoogte | Heuphoogte is optimaal, vermijden boven schouderhoogte |
| Lastarm | < 25 cm van het lichaam voor minimale belasting |
| Handpositie | Neutrale polshouding, geen extreme buiging |
| Transferfrequentie | Maximaal 5-6 keer per uur bij zware transfers |
| Mechanische hulpmiddelen | Altijd gebruiken bij patiënten > 15 kg indien mogelijk |
2.2 Houding en beweging tijdens zorgverlening
Veel zorgverleners werken in gebogen of gedraaide posities, wat belasting verhoogt.
| Activiteit | Ergonomische richtlijn |
|---|---|
| Patiënt wassen in bed | Werkhoogte: heuphoogte, patiënt naar jou toe draaien |
| Verbinden of wondverzorging | Werkhoogte: 85-100 cm, recht voor het lichaamscentrum werken |
| Injecties of infuus aanleggen | Werkhoogte: 95-110 cm, voorkomen van langdurig gebogen houding |
| Zittend werk (bijv. medicatie klaarmaken) | Voeten plat op de grond, onderarmen ondersteund |
2.3 Mobiliseren van patiënten
Bij het helpen van patiënten met opstaan of lopen gelden de volgende ergonomische richtlijnen:
| Activiteit | Ergonomische richtlijn |
|---|---|
| Patiënt van bed naar stoel helpen | Laat patiënt zoveel mogelijk zelf doen, gebruik een draaischijf of actieve tillift |
| Patiënt ondersteunen bij lopen | Loop naast de patiënt, niet schuin erachter of ervoor |
| Patiënt draaien in bed | Gebruik een glijzeil of papegaai, werk in een neutrale rugpositie |
Werken met zorgapparatuur en hulpmiddelen
Veel zorgwerkzaamheden vereisen het gebruik van apparatuur, wat ergonomische risico’s met zich meebrengt.
| Hulpmiddel | Ergonomische richtlijn |
|---|---|
| Bed opmaken of aanpassen | Hoogte instellen op heuphoogte om bukken te voorkomen |
| Tilliften en glijzeilen | Altijd gebruiken bij patiënten die niet zelfstandig kunnen bewegen |
| Infuusstandaarden en medicatiekarren | Op hoogte instellen zodat je niet hoeft te bukken |
Wil je advies of meer informatie?
